Ontharding in de Kempen
De Kempense verhardingsvoetafdruk is groot en groeit. Dat leidt tot steeds meer (klimaat)problemen. De Kempen is bijzonder kwetsbaar voor de toenemende droogteproblematiek. Kempense gemeenten willen daarom verharding vermijden, terugdringen en afkoppelen.
Maar hoe ga je als gemeente aan de slag, zowel op openbaar als privaat domein?
Wat kan je als gemeente doen?
Schoolstraat Meerhout – ontwerp en beeld door IOK plangroep
Steeds meer gemeenten hanteren een steeds diverser lokaal instrumentarium om verharding in de gemeente te voorkomen, af te koppelen en terug te dringen.
Naast het uitbreiden van de instrumentenmix, is het ook aangewezen om het bestaand instrumentarium tegen het licht te houden: welke verordeningen worden momenteel gebruikt en welke sturende impact hebben ze op vlak van ontharding? Zijn er verordeningen die conflicteren met onthardingsdoelstellingen?
In deze inspiratienota vind je een uitgebreide bundeling van goede praktijken uit de Kempen en Vlaanderen.
Instrumentenmix ontharding en vergroening
Incentives (stimuleren en faciliteren)
Het lokaal bestuur kan een voorbeeldrol aannemen door bijvoorbeeld concrete onthardingsprojecten te realiseren op openbaar domein maar ook een consequent, en klimaatadaptief beleid te voeren en daarbij de voorbeelden in de kijker zetten op de Ruimte Kempenkaart.
Ad hoc beleid bij individuele vergunningverlening
Bij ieder voorafgaand gesprek of bij de vergunningverlening zelf moet waakzaam omgesprongen worden met de juiste accenten en het vermijden van onnodige verharding. De projecttoets kan hierbij een hulp zijn.
Verordenend kader
Het opleggen van een minimaal groenaandeel per perceel of project, afhankelijk van de ligging, kan een manier zijn om voldoende groen, maar ook geen te groot verhardingsaandeel te verkrijgen. Inspiratie hiervoor kan je terugvinden in Inspirerende inrichtingsbepalingen Natuurlijke woonomgeving.
Niet-verordenend kader
Het ambitiehandboek groenblauwe beleving woonkernen Neteland omvat o.a. een gemeenschappelijke visie en toetsingskader om de kwaliteit van toekomstige bouwprojecten op het vlak van groen en blauw te beoordelen.
Handhavend
Gemeente Beerse werkt samen met de IOK Intergemeentelijke dienst handhaving. Op vlak van handhaving van aanleg van te veel verharding in de voortuinstrook is dit reeds een succesvolle samenwerking gebleken.
Onthardingsmakelaar ‘Kempen breekt uit’
IOK schakelt een onthardingsmakelaar in, met als opdracht om gemeenten te ondersteunen bij het opzetten van een performant onthardingstraject, hen daarbij te inspireren inzake een concrete, klimaatrobuuste aanpak en hen bij voorkeur toe te leiden naar Europese en Vlaamse subsidies voor financiering van de investeringen. IOK biedt een ondersteuningspakket op maat van de gemeente om samen onthardingsideeën in uitvoering te brengen.
- Vanuit concrete cases op het terrein nieuwe technische inzichten vertalen naar code van goede praktijk: type profielen van straten, pleinen, parkings, aangepast materialengebruik, technieken en groenaanleg.
- Instrumentenkoffer om zowel private ontwikkelingen als eigen werken op het openbaar domein te sturen (verordeningen, vergunningen, interne technische leidraad, inspiratietool voor burgers, buurtparticipatie, praktische ideeën voor handhaving, premiestelsel…).
- Voorbereiden van subsidiedossiers voor investeringsprojecten ontharding.
- Delen van goede voorbeelden en ervaringen via netwerken van IOK en Atelier Ruimte Kempen.
- Wat concreet is, zo snel mogelijk helpen in uitvoering te brengen:
- screenen van lopende projecten op meer kwaliteitsvolle onthardingspotentieel;
- oplossen van drempels van uitvoering (financieel, technisch…).
- In beeld brengen of verder verfijnen van (bijkomend) gemeentelijk onthardingspotentieel.
- Procesaanpak in overleg met de gemeente.
- Mogelijke invulling: lokale werksessies, potentiescan, GIS-analyse, opruimkaart…
- Onthardingspotentieel voorbereiden om in een traject voor uitvoering in de volgende legislatuur op te nemen:
- opmaak ontwerp uitvoeringsprogramma;
- verankering in de omgevingsanalyse;
- inspirerend ontwerpend onderzoek.
Voor meer info over ontharding en de IOK dienstverlening kan je steeds terecht bij:
Steven Heylen
014 53 50 75
‘t Molenslop Ravels – ontwerp en beeld opgemaakt door IOK plangroep